+30 2106006856Ο βασικότερος ρυθμιστής της σεξουαλικότητάς είναι ο εγκέφαλος, ενώ η σεξουαλική πράξη μέσα από το μοντέλο του σεξουαλικού κύκλου αποτελεί την έκφραση αυτής.
Τα 4 στάδια του ανθρώπινου σεξουαλικού κύκλου είναι:
1.Επιθυμία
2.Διέγερση
3.Οργασμός
4.Φάση Αποκατάστασης
Οι σεξουαλικές δυσλειτουργίες τόσο στον άνδρα όσο και στη γυναίκα, πλήττουν την σεξουαλική λειτουργικότητα και ικανοποίηση, ενώ μπορεί να προκαλέσουν ψυχική δυσφορία στο άτομο. Σύμφωνα με πρόσφατες βιβλιογραφικές αναφορές, ο επιπολασμός των σεξουαλικών δυσλειτουργιών στον άνδρα κυμαίνεται από 10-52% και στην γυναίκα από 25-68%, ενώ η συχνότητα εμφάνισης είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την ηλικία, τις ιατρικές παθήσεις, την ψυχολογική κατάσταση
και την ποιότητα σχέσης.
Οι σεξουαλικές δυσλειτουργίες χαρακτηρίζονται από μια σημαντική κλινική ενόχληση ή αδυναμία του ατόμου να απαντήσει απέναντι σε ένα σεξουαλικό ερέθισμα ή να αντλήσει σεξουαλική ευχαρίστηση.
Σεξουαλικές δυσλειτουργίες στον άνδρα:
• Η μειωμένη σεξουαλική επιθυμία
• Η στυτική δυσλειτουργία
• Η πρόωρη εκσπερμάτιση
• Η ανεσταλμένη/καθυστερημένη εκσπερμάτιση
Σεξουαλικές δυσλειτουργίες στην γυναίκα:
• Η μειωμένη σεξουαλική επιθυμία και διέγερση
• Το άλγος πυέλου/γεννητικών οργάνων/διαταραχή διείσδυσης (κολεόσπασμος, δυσπαρεύνια)
• Η οργασμική διαταραχή
Τα αίτια σχετίζονται με οργανικούς και ψυχολογικούς παράγοντες ή και συνδυασμός αυτών. Στους ψυχολογικούς αναφέρονται το άγχος επίδοσης, επαγγελματικό στρες, συναισθηματικές διαταραχές, προβλήματα σχέσεων. Στους οργανικούς συμπεριλαμβάνονται οι αγγειακοί, ορμονικοί, νευρογενείς, ανατομικοί και οφειλόμενοι σε φάρμακα.
Η Γνωσιακή Συμπεριφορική θεραπεία για τις σεξουαλικές δυσλειτουργίες παρέχει ένα καλά εμπειρικά βασισμένο βιοψυχοκοινωνικό μοντέλο, που συνδυάζει γνωσιακές και συμπεριφορικές τεχνικές, με τεχνικές sex therapy τόσο σε ατομικό όσο και σε σχεσιακό επίπεδο, από το στάδιο της αξιολόγησης-διερεύνησης μέχρι την θεραπεία και την υποτροπή.
Τα βασικότερα στάδια του μοντέλου αποτελούν:
1. Την ψυχοεκπαίδευση και την επισταμένη ενημέρωση γύρω από το σεξ. Σε αυτό το στάδιο παρέχονται πληροφορίες γύρω από τις ψυχοφυσιολογικές διαδικασίες της
σεξουαλικής διαδικασίας, αλλά και ενημέρωση για τη φύση του προβλήματος που αντιμετωπίζουν. Η ψυχοεκπαίδευση βοηθά τον θεραπευόμενο να τροποποιήσει λανθασμένες αντιλήψεις γύρω από το σεξ, που παίζουν κεντρικό ρόλο στην διατήρηση ενός σεξουαλικού προβλήματος.
2. Αισθητηριακός εστιασμός (sensate focus).
Η τεχνική αυτή ξεκίνησε από τους Masters & Johnson το 1970 που μαθαίνει τον πελάτη να εστιάζει σε αισθησιακά αγγίγματα κατά την σεξουαλική επαφή, ώστε να μείνει συγκεντρωμένος μειώνοντας το άγχος και τη δυσφορία. Η τεχνική αυτή χρησιμοποιεί σταδιακή έκθεση, ξεκινώντας από μη απαιτητικές, ευχάριστες ασκήσεις χωρίς αγγίγματα γεννητικών περιοχών που αποτελούν ερωτογενείς ζώνες, συνεχίζοντας με προκαταρκικά παιχνίδια και μεταβαίνοντας στη συνέχεια σε οριοθετημένη σεξουαλική επαφή μέχρι τη διείσδυση. Σκοπός της άσκησης είναι να εστιάσει το άτομο στην απόλαυση και όχι στην επίδοση.
3. Έλεγχος Ερεθίσματος (Stimulus control).
Αυτό το στάδιο περιλαμβάνει τη διαδικασία όπου το άτομο τη σεξουαλική εμπειρία με ευχάριστες καταστάσεις, ενισχύοντας την σεξουαλική εμπλοκή σε βολικές συνθήκες όπως οικείο και άνετο περιβάλλον, ιδιωτικότητα και όχι πίεση χρόνου.
4. Εκπαίδευση σεξουαλικών δεξιοτήτων (Sexual skills training). Περιλαμβάνει εκμάθηση λειτουργικότερων και πιο ευέλικτων σεξουαλικών συμπεριφορών, ενίσχυση σεξουαλικών φαντασιώσεων και σεναρίων καθώς και επικοινωνίας τους με τον/την σύντροφο, με βασική προϋπόθεση να είναι κοινά αποδεκτά και από τους δύο. Η υιοθέτηση σεξουαλικών δεξιοτήτων βοηθά στην μεγαλύτερη απόλαυση της σεξουαλικής επαφής.
5. Γνωσιακή Αναδόμηση.
Αναφέρεται σε μια πληθώρα τεχνικών που στόχο έχουν να
αντικαταστήσουν δυσλειτουργικές σκέψεις και πεποιθήσεις, ενώ ποικίλει ανάλογα με τη φύση του προβλήματος και το ιστορικό του ατόμου. Τέτοιες τεχνικές μπορεί να είναι: η αξιολόγηση των θετικών και αρνητικών ( + και – ) των σεξουαλικών πεποιθήσεων, η αναζήτηση αποδεικτικών στοιχείων υπέρ και κατά των πεποιθήσεων, η εξέταση της εγκυρότητας των σκέψεων στις “πραγματικές συνθήκες ζωής”, η διατύπωση νέων εναλλακτικών πεποιθήσεων, η εξάσκηση των νέων εναλλακτικών πεποιθήσεων.